Điện mặt trời cĂ³ cĂ²n lĂ  xu thế trong tÆ°Æ¡ng lai ?

Năng lượng mặt trời Ä‘Ă£ khĂ´ng cĂ²n lĂ  má»™t khĂ¡i niệm xa lạ đối vá»›i mọi người. Tuy nhiĂªn, khĂ´ng phải ai cÅ©ng cĂ³ thể hiểu được rõ bản chất của nĂ³ cÅ©ng nhÆ° hiểu được quy trình tận dụng nguồn năng lượng tĂ¡i tạo nĂ y nhÆ° thế nĂ o. HĂ´m nay cĂ¡c bạn hĂ£y cÅ©ng vá»›i Sotek.vn giải thĂ­ch cĂ¡c băn khoăn về ” hÆ¡i nĂ³ng ” của Ä‘iện mặt trời vĂ  gĂ³c nhìn của người trong cuá»™c nhĂ©.

CĂ¢u chuyện Ä‘iện mặt trời chÆ°a từng “hạ nhiệt” trong thời gian qua, Ä‘Ă£ cĂ³ nhiều Ă½ kiến tỏ ra quan ngại về ngĂ¢n sĂ¡ch quốc gia khi há»— trợ mức giĂ¡ mua 9,35 UScent/kWh (tức 2.086 Ä‘/kWh), Ä‘i cĂ¹ng việc sản xuất vĂ  vận hĂ nh song song sẽ gĂ¢y Ă¡p lá»±c lĂªn vốn cĂ¹ng nhiều vấn đề khĂ¡c liĂªn quan.

ChÆ°a kể, việc đầu tÆ° năng lượng sạch khĂ´ng hề Ä‘Æ¡n giản. Bằng chứng lĂ  hĂ ng loạt doanh nghiệp Ä‘Ă£ cấp tốc triển khai vĂ  phĂ¡t Ä‘iện trÆ°á»›c ngĂ y 30/6/2019 để hưởng mức giĂ¡ Æ°u Ä‘Ă£i Ä‘Ă£ để lại nhiều khĂºc mắc, liệu cĂ´ng tĂ¡c vận hĂ nh cĂ³ đủ đảm bảo, nguồn vốn triển khai sẽ lấy từ Ä‘Ă¢u…?

VĂ  vá»›i chỉ tiĂªu 12.000 MW đến năm 2030 thì cuá»™c Ä‘ua nĂ y sẽ “nĂ³ng” nhÆ° thế nĂ o trong tÆ°Æ¡ng lai?

ChĂºng ta Ä‘ang thiếu Ä‘iện trầm trọng

Việt Nam Ä‘ang thiếu Ä‘iện trầm trọng. Đặc biệt khu vá»±c miền Nam, đường tải Ä‘iện hiện nay Ä‘Ă£ hoạt Ä‘á»™ng đạt cĂ´ng suất tối Ä‘a vĂ  việc Ä‘Ă¡p ứng Ä‘iện cho thời gian tá»›i lĂ  khĂ¡ thấp. Dá»± bĂ¡o, đến năm 2020-2021, tá»· lệ dá»± phĂ²ng Ä‘iện quốc gia sẽ thiếu hụt trÆ°á»›c bối cảnh nhu cầu sinh hoạt, sản xuất ngĂ y cĂ ng tăng.

ChĂ­nh phủ Việt Nam lĂ  má»™t trong số Ă­t quốc gia Ä‘ang cĂ³ chĂ­nh sĂ¡ch há»— trợ giĂ¡ cho người tiĂªu dĂ¹ng. Bởi hiện nay mức sống của người dĂ¢n chÆ°a cao, dẫn đến việc Tập Ä‘oĂ n Điện lá»±c Việt Nam (EVN) phải trá»±c tiếp đứng ra mua Ä‘iện, vĂ  bĂ¡n lại vá»›i mức giĂ¡ tÆ°Æ¡ng đối thấp cho người tiĂªu dĂ¹ng. Theo thời gian, khi mức sống người dĂ¢n cải thiện, giĂ¡ Ä‘iện sẽ tăng dần để cĂ¢n đối hai đầu vĂ o vĂ  ra, thá»±c thế giĂ¡ Ä‘iện than hay Ä‘iện khĂ­ cÅ©ng tăng dần thời quan qua. Hiện nay, giĂ¡ Ä‘iện than Ä‘ang ở mức hÆ¡n 7 UScent/kWh, Ä‘iện khĂ­ vĂ o mức hÆ¡n 8 UScent/kWh.

KhĂ´ng dá»… – GĂ³c nhìn từ người trong cuá»™c

CĂ²n Ä‘á»™ng thĂ¡i chạy Ä‘ua vá»›i chĂ­nh sĂ¡ch Æ°u Ä‘Ă£i, Ă´ng Nguyá»…n Hồ Nam – Chủ tịch Bamboo Capital (BCG) – chia sẻ việc đầu tÆ° Ä‘iện mặt trời khĂ´ng hề Ä‘Æ¡n giản, nguồn vốn cần lá»›n do Ä‘Ă³ việc giĂ¡ mua đầu ra cao lĂ  yếu tố vĂ´ cĂ¹ng quan trọng để doanh nghiệp cĂ³ thể hoĂ n vốn, từ Ä‘Ă³ khuyến khĂ­ch đầu tÆ°.

Chi tiết về việc triển khai má»™t dá»± Ă¡n Ä‘iện mặt trời, Ă´ng Nam nĂ³i: “TrÆ°á»›c hết lĂ  quỹ đất phải đủ rá»™ng, thứ hai lĂ  năng lá»±c tĂ i chĂ­nh phải đủ Ä‘Ă¡p ứng, thứ ba liĂªn quan đến năng lá»±c kỹ thuật vĂ  cuối cĂ¹ng, khĂ³ khăn nhất chĂ­nh lĂ  nhận được sá»± đồng thuận từ chĂ­nh quyền cÅ©ng nhÆ° người dĂ¢n địa phÆ°Æ¡ng (vì việc đầu tÆ° Ă­t nhiều sẽ gĂ¢y ảnh hưởng đến khu vá»±c nÆ¡i phĂ¡t Ä‘iện)”.

Mặc dĂ¹ hĂ ng chục doanh nghiệp cĂ¹ng lĂ m, tuy nhiĂªn tĂ­nh cạnh tranh gần nhÆ° khĂ´ng tồn tại, vì nhu cầu quĂ¡ cấp thiết, vĂ  số lượng cĂ³ thể triển khai chÆ°a nhiều. Trong Ä‘Ă³, vốn đầu tÆ° lĂ  má»™t bĂ i toĂ¡n Ä‘au đầu, khi hiện theo Ä‘iều khoản trong hợp đồng mẫu triển khai dá»± Ă¡n Ä‘iện mặt trời, chĂ­nh doanh nghiệp phải cĂ³ đủ vốn vĂ  nếu huy Ä‘á»™ng chỉ được vay từ ngĂ¢n hĂ ng trong nÆ°á»›c. HÆ¡n nữa, hợp đồng mẫu chÆ°a cĂ³ quy định về những Ä‘iều khoản thÆ°Æ¡ng lượng do Ä‘Ă³ nhiều nhĂ  đầu tÆ° gặp khĂ³ khăn Ä‘Ă m phĂ¡n về nguồn vốn, Ă´ng Nam phĂ¢n trần.

Theo Æ°á»›c tĂ­nh hiện số lượng dá»± Ă¡n chờ phĂª duyệt tăng chĂ³ng mặt từ hĂ ng chục lĂªn hĂ ng trăm đến từ nhĂ  đầu tÆ° trong vĂ  ngoĂ i nÆ°á»›c. Tổng cĂ´ng suất Æ°á»›c đạt hÆ¡n 12.000 MW, chủ yếu phĂ¢n bổ tại Ninh Thuận, Bình Thuận, TĂ¢y Ninh, HĂ  TÄ©nh vá»›i những đặc tĂ­nh phĂ¹ hợp về đất Ä‘ai, lÆ°u lượng Ă¡nh nắng mặt trời…

Triển khai cả điện mặt trời nổi

RiĂªng BCG, hiện CĂ´ng ty Ä‘ang triển khai 3 dá»± Ă¡n tại Long An (tổng cĂ´ng suất 120MW) vá»›i cĂ´ng suất 120MW, tổng nguồn vốn đầu tÆ° vĂ o khoảng 200 triệu USD, BCG tá»± cĂ³ 30% vĂ  70% cĂ²n lại huy Ä‘á»™ng từ ngĂ¢n hĂ ng ná»™i vá»›i lĂ£i suất vĂ o khoảng 8,5%. ÄĂ¡ng chĂº Ă½, CĂ´ng ty cÅ©ng Ä‘ang trình Bá»™ CĂ´ng ThÆ°Æ¡ng dá»± Ă¡n triển khai trĂªn mặt hồ – do nguồn quỹ đất khĂ´ng đủ Ä‘Ă¡p ứng – tại tỉnh Quảng Nam.

“Dá»± Ă¡n Ä‘iện mặt trời triển khai trĂªn mặt hồ thá»±c tế sẽ Ä‘á»™n chi phĂ­ lĂªn 20% so vá»›i việc đầu tÆ° trĂªn mặt đất, tuy nhiĂªn hiệu suất thu về cÅ©ng tÆ°Æ¡ng ứng cao hÆ¡n 10-15%. Hiện, cĂ³ BCG vĂ  má»™t Ä‘Æ¡n vị trá»±c thuá»™c EVN bắt đầu lĂªn kế hoạch trình để triển khai lắp rĂ¡p cĂ¡c tế bĂ o quang Ä‘iện trĂªn mặt nổi, vĂ  tÆ°Æ¡ng lai sẽ cĂ³ nhiều Ä‘Æ¡n vị thá»±c hiện vì tình hình hạn hẹp về quỹ đất”, đại diện BCG nĂ³i.

CĂ²n 3 dá»± Ă¡n tại Long An cĂ³ dá»± Ă¡n cĂ´ng suất 40,6 MW vừa khởi cĂ´ng. Hai dá»± Ă¡n cĂ²n lại bao gồm 100MW Ä‘Ă£ hoĂ n thĂ nh thủ tục phĂ¡p lỹ dá»± kiến khởi cĂ´ng vĂ o cuối thĂ¡ng 11 vĂ  dá»± Ă¡n 50MW Ä‘ang trình Bá»™ CĂ´ng ThÆ°Æ¡ng. Mục tiĂªu, BCG sẽ xĂ¢y dá»±ng, vận hĂ nh vĂ  phĂ¡t Ä‘iện trÆ°á»›c thời Ä‘iểm 30/6/2019 nhằm hưởng Æ°u Ä‘Ă£i giĂ¡ Ä‘iện được EVN khuyến khĂ­ch mua lại.

VĂ  nhÆ° vậy, nguồn thu từ Ä‘iện mặt trời theo Ă´ng Nam sẽ hạch toĂ¡n vĂ o BCTC BCG ngay trong năm 2019, vĂ  sẽ chiếm tá»· trọng lá»›n đến năm 2020. Nhá»› lại ĐHĐCĐ năm nay, BCG chuyển mình tập trung vĂ o 2 mảng lĂ  bất Ä‘á»™ng sản (BĐS) vĂ  Ä‘iện mặt trời, mục tiĂªu tổng doanh thu từ 2 mảng má»›i nĂ y sẽ đạt 60-70% trong năm 2019, con số tại chỉ tiĂªu lợi nhuận lĂªn đến 80-90% do biĂªn từ BĐS cao. Hiện, BCG Ä‘ang đầu tÆ° 2 dá»± Ă¡n lĂ  Malibu tại Há»™i An – quy hoạch khoảng 676 căn condotel… được Coteccons thi cĂ´ng, dá»± kiến mở bĂ¡n vĂ o cuối thĂ¡ng 11 năm nay vĂ  dá»± Ă¡n Thảo Điền – giai Ä‘oạn 1 triển khai 17 căn biệt thá»± premium, mục tiĂªu CĂ´ng ty Ä‘Ă¡nh vĂ o phĂ¢n khĂºc cao cấp tại cĂ¡c tỉnh thĂ nh nhÆ° Nha Trang, Đà Nẵng, HĂ  Ná»™i…

Trở lại vá»›i cĂ¢u chuyện năng lượng tĂ¡i tạo, vá»›i chỉ tiĂªu 12.000MW đến năm 2030 theo Ă´ng Nam lĂ  cÅ©ng khĂ¡ nhỏ, chỉ đạt dÆ°á»›i 10% tổng tiĂªu thụ Ä‘iện cả nÆ°á»›c hiện nay. Theo Ä‘Ă³, dÆ° địa đầu tÆ° năng lượng nĂ y cĂ²n khĂ¡ nhiều, Ä‘i cĂ¹ng vá»›i những dạng Ä‘iện khĂ¡c nhÆ° giĂ³â€¦

TrĂªn thá»±c tế, Việt Nam Ä‘ang chuyển sang cĂ¡c nguồn năng lượng tĂ¡i tạo để duy trì sản xuất Ä‘iện mĂ  khĂ´ng lĂ m tăng chi phĂ­ sản xuất khi nhu cầu ngĂ y má»™t cao, Ä‘i cĂ¹ng sá»± cạn kiện của nguồn nguyĂªn liệu hiện cĂ³. Trong Ä‘Ă³, ChĂ­nh phủ kỳ vọng Ä‘iện mặt trời sẽ ​​trở thĂ nh nguồn năng lượng tĂ¡i tạo chĂ­nh trong tÆ°Æ¡ng lai, vá»›i cĂ´ng suất lắp đặt tăng từ 6-7MW vĂ o cuối năm 2017 lĂªn 850 MW vĂ o năm 2020, tÆ°Æ¡ng ứng 1,6% tổng sản lượng Ä‘iện của cả nÆ°á»›c. Con số nĂ y dá»± kiến ​tăng lĂªn 12.000 MW vĂ o năm 2030, tÆ°Æ¡ng ứng 3,3% tổng sản lượng Ä‘iện của cả nÆ°á»›c.